Okul Çağı Çocuklarında Diyet Asiditesi Diş Çürüklerini Artırıyor mu?
Anahtar Kelimeler:
Okul çağı çocukları, ağız sağlığı, diş çürükleri, diyet asiditesi, PRALÖzet
Amaç: Bu çalışmada çocukların günlük diyet potansiyel renal asit yükü (Potential Renal Acid Load: PRAL) değerinin hesaplanarak karyojenik ve koruyucu rolü olan besinlerin bir arada değerlendirilmesi ve tükürük pH’ı ve ağız sağlığı ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırma 12 yaş, 96 kız ve 92 erkek olmak üzere toplam 188 sağlıklı çocuk üzerinde yürütülmüştür. Çocukların tükürük örnekleri yaklaşık aynı saat aralıklarında ana öğünden en az 2 saat sonra ve aynı ortamda alınmıştır. Toplanan tükürüğün tamponlama kapasitesi düşük (pH<4), normal (pH 4-6) ve yüksek (pH>6) olarak değerlendirilmiştir. Tükürük örneği alınmadan bir gün önce 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış ve diyet asiditesinin değerlendirilmesi için diyet PRAL değeri hesaplanmıştır. Diyet PRAL değerinin eksi (-) ve giderek küçülmesi diyetin alkaliye kaydığını gösterirken artı (+) yönde artması ise diyetin asiditeye kaydığını göstermektedir. Çocukların ağız muayeneleri diş hekimi tarafından yapılmıştır. Çürük, kayıp ve dolgulu kalıcı diş (DMFT) ve süt diş (dmft) sayıları ile diş yüzeylerinin toplamı (DMFS-dmfs) indeksleri hesaplanmıştır. Bulgular: Çocukların %48.3’ünün kalıcı dişlerinde en az bir diş çürüğü, %34.4’ünün ise en az bir dolgusu olduğu saptanmıştır. Çocukların %66.1’inin tükürük tamponlama kapasitesi düşük ve toplam çürük sayısı tükürük tamponlama kapasitesi ile ilişkili olduğu bulunmuştur (p<0.05). Diyet PRAL’ının günlük besin gruplarından sebze ve meyve tüketimi ile negatif yönlü bir ilişkisi olduğu belirlenmiştir (p<0.01). Ortalama diyet PRAL değeri açısından diş çürüğü olan ve olmayan çocuklar arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05). Bunun yanında diyet PRAL değeri sadece süt dişi dolgu sayısıyla pozitif ilişkili bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Diyet PRAL değeri tüketilen besin gruplarının çeşidinden etkilenmekte buna bağlı olarak da ağız sağlığını etkileyebilmektedir. Çocuk beslenmesinde sebze ve meyve tüketiminin arttırılması diyet PRAL değerinin düşürülerek daha alkali beslenmenin sağlanmasıyla ağız sağlığının korunmasında etkili olabilir.