Omega-3 Yağ Asitlerinin Bilişsel Gelişimdeki Rolü
Anahtar Kelimeler:
Omega-3 yağ asitleri, bilişsel gelişim, beyin gelişimiÖzet
Uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitlerinden α-linolenik asit (ALA, 18:3 ω-3) ve linoleik asit (LA, 18:2 ω-6), vücut için elzemdir ve özellikle bebeklik ve yaşlılıkta önem kazanmakla birlikte tüm yaşam süresince gereklidir. Gestasyonun son trimestri ve iki yaşına kadar olan süreçte beyin gelişimi oldukça hızlıdır ve dokosaheksaenoik asit (DHA) beyin gelişimi ve santral sinir sistemi membran fonksiyonlarının gerçekleşmesini sağlamaktadır. Büyüme döneminde DHA sürekli olarak beyinde birikmektedir. Beyin fonksiyonları için temel kaynak olan ALA’nın gereksiniminin belirlenebilmesi için yeterli veri bulunmazken yeterli alım düzeyi olarak günlük alınan enerjinin %0.5’ini oluşturması öngörülmektedir. Ayrıca gebelik ve laktasyon döneminde, normalde yetişkin bir birey için önerilen 250 mg/gün eikasopentaenoik asit (EPA)+DHA yanında 100-200 mg/gün DHA alımının sağlanması önerilmektedir. Maternal beslenmesindeki yağ asidi miktarına bağlı olarak fetus ve yeni doğanın DHA alımı kısa ve uzun dönem nöral fonksiyonlarının gelişimi ile ilişkilidir. Ancak gebelik ve laktasyon döneminde ve iki yaşından büyük çocuklarda ek DHA verilmesinin bilişsel gelişim üzerine etkisi ile ilgili net bir sonuca varabilmek için yeterli veri bulunmamakta ve daha ileri çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yazıda, omega-3 yağ asitleri ile bilişsel gelişim arasındaki ilişki ile ilgili güncel araştırmalar derlenmiştir.