Gebelik Döneminde Verilen Emzirme Eğitiminin Anne Sütüyle Beslenme ve Emzirmeye İlişkin Davranışlara Etkisi

Özet

Amaç: Türkiye’de bebeklerin neredeyse tamamı doğumdan sonra bir süre anne sütüyle beslenmekteyken, ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenen bebeklerin oranı %41.6’dır. Çalışmalar, sadece anne sütüyle beslenme ve emzirme süresinin arttırılması için annelere verilen eğitimin etkisini ortaya koymuştur. Bu araştırma gebelere verilen emzirme eğitiminin anne sütüyle beslenme ve emzirmeye ilişkin davranışlara etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bireyler ve yöntem: 2008’de Kayseri Melikgazi Sağlık Grup Başkanlığı Sağlık Ocağı Bölgeleri’nde gebeliklerinin son trimesterlerindeki tüm kadınların araştırma kapsamına alınması planlanmış, eğitim ve kontrol grupları belirlenmiştir. Eğitim (155) ve kontrol (149) grubundan 304 kadınla araştırma tamamlanmıştır. Eğitim öncesinde gebelerin anne sütü, emzirme konusundaki bilgi düzeyleri ölçülmüş, eğitim grubuna anne sütü ve emzirme konusunda eğitim verilmiştir. Doğumdan sonra iki grubun emzirmeye ilişkin davranışları sorgulanarak eğitimin etkinliği değerlendirilmiştir. Veriler anket formuyla yüz yüze görüşülerek toplanmış, SPSS 13.0 paket programında ki-kare, Student t testiyle analiz edilmiştir. Bulgular: İki gruptaki annelerin sosyodemografik özellikleri istatistiksel açısından farklı değildir. Gebeliklerinde “bebeğe kaç ay sadece anne sütü verilmelidir?” sorusuna 6 ay cevabını verenlerin oranı kontrol grubunda (%94.6), eğitim grubundan (%82.6) yüksektir (p<0.05). Eğitim sonrasında, 6 aylık bebeği olan annelerde ilk 6 ay sadece anne sütü verenlerin oranı eğitim grubunda %33.3, kontrol grubunda %37.5’tir (p>0.05). Eğitim grubundaki annelerin gece emzirmeleri %78.1, kontrol grubundakilerin %67.1’dir (p<0.05). Eğitim sonrasında ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenenlerin oranı ve annelerin emzirme davranışları iki grupta benzerdir. Eğitimin anne sütüyle beslenme süresi ve emzirme davranışlarına etkisi istenilen düzeyde bulunamamış, sadece gece emzirme oranlarındaki artışa yansımıştır. Sonuç: Çalışma sonuçları doğrultusunda, eğitim yöntem ve araçlarının gözden geçirilmesi, eğitimin etkinliği ve sürekliliğinin sağlanması gerektiği düşünülmektedir.