Nörodejeneratif Hastalıklar ve Fitokimyasallar
DOI:
https://doi.org/10.33076/2023.BDD.1738Anahtar Kelimeler:
Nörolojik hastalıklar, Fitokimyasallar, Nöroinflamasyon, Oksidatif stresÖzet
Nörodejenerasyon, yapısal veya fonksiyonel olarak nöronların ilerleyici kaybı olarak tanımlanır. Alzheimer (AD), Multipl Skleroz (MS), Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS), Huntington (HD) ve Parkinson (PD) en önemli nörodejeneratif hastalıklardır. Genetik faktörler, amiloid plak oluşumu, nörofibriler yumaklar, mitokondriyal disfonksiyon ve travma bu hastalıkların etyopatogenezinde rol oynayan faktörlerdir. Ayrıca nörodejeneratif hastalıkların oksidatif stres ve nöroinflamasyon ile bağlantılı olduğu ileri sürülmektedir. Meyveler, sebzeler, kuruyemişler, yağlı tohumlar ve tam tahıllarda bulunan fitokimyasalların antiinflamatuvar, antioksidan ve anti-apoptik etki mekanizmalarının olduğu çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Fitokimyasalar bu mekanizmalar yoluyla nöroprotektif etkiler gösterebilir, böylece hastalıkların prognozunun yavaşlamasına katkıda bulunabilir. Bu derlemede, antioksidan ve antiinflamatuvar etkileri olan fitokimyasalların nörodejeneratif hastalıklar üzerine etkileri araştırılmıştır.