Satranç A Milli Oyuncularının Toplam ve Bölgesel Vücut Kompozisyonu Bileşenleri

Özet

Amaç: Satranç oyununun karakteri gereği oyuncular gün içerisinde uzun süre (3-4 saat/gün) oturarak alıştırma yaptıklarından fiziksel aktivitelere katılımları sınırlanmaktadır. Bu durum satranç oyuncuları için sedanter yaşam tarzını arttırarak fazla kilo/obezite ve ilişkili kronik hastalıklar riskini artırabilir. Bu çalışmanın amacı, elit düzeydeki satranç oyuncularının toplam ve bölgesel vücut kompozisyonu bileşenlerinin beden kütle indeksi (BKİ), yaş ve cinsiyete göre eşleştirilmiş kontrollerle karşılaştırılmasıdır.

Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya 12 A-Milli satranç oyuncusu (yaş: 24.9±5.9 yıl; BKİ: 23.5±2.8 kg/m2) ve 12 kontrol katılımcı (yaş: 24.6±1.6 yıl; BKİ:23.5±3.3 kg/m2) alınmıştır. Vücut kompozisyonu, dual enerji x-ray absorbsiyometri cihazı ile ölçülmüştür. Satranç ve kontrol gruplarının karşılaştırılmasında bağımsız gruplarda t-test analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Kontrol grubuna kıyasla satranç oyuncularının toplam yağ kütlesi, viseral yağ kütlesi ve yağ oranı daha yüksek; yağsız yumuşak doku kütlesi ve kemik kütlesi ise daha düşük bulunmuş olmakla beraber bu farklılıklar istatistiksel olarak önemli değildir (p>0.05). Kadın satranç oyuncularının toplam yağ oranı kontrol grubununkine benzer (p>0.05), viseral yağ kütlesi ise daha düşüktür (p=0.015). Erkek satranç oyuncuları, kontrol grubuna kıyasla daha düşük yağsız yumuşak doku ve daha yüksek yağ oranına sahip olmakla beraber istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Her iki cinsiyette de satranç oyuncularının bölgesel yağ oranları (kol, gövde, bacak, android, jinoid) kontrol grubundan daha yüksek bulunmakla beraber bu bulgu istatistiksel olarak önemli değildir (p>0.05). Vücut yağ ve kas düzeyi göstergeleri değerlendirildiğinde, erkek satranç oyuncuları kontrol grubuna kıyasla daha yüksek yağ kütlesi indeksi, daha düşük toplam ve apendiküler yağsız yumuşak doku kütlesi indekslerine sahip olmakla beraber bu farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Kadın satranç sporcularında da yağ kütlesi indeksi ve apendiküler yağsız yumuşak doku kütlesi indeksi değerleri kontrol grubuyla benzer (p>0.05) iken yağsız yumuşak doku kütlesi indeksi daha düşük bulunmuştur (p=0.022).

Sonuç: Bu çalışmada değerlendirilen A milli satranç oyuncularının toplam ve bölgesel vücut kompozisyonu bileşenleri BKİ, yaş ve cinsiyet yönünden eşdeğer kontrollerle benzerdir.