Farklı Miktarlarda Tüketilen Fruktozun, Vücut Ağırlığı ve Bazı Biyokimyasal Parametreler Üzerine Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.33076/2019.BDD.1196Anahtar Kelimeler:
Fruktoz, yüksek fruktozlu mısır şurubu, obezite, kronik hastalıklar, beslenmeÖzet
Amaç: Bireylerin doğal ve/veya yüksek fruktozlu mısır şurubu olarak günlük diyetle tükettikleri farklı fruktoz miktarlarının antropometrik ölçümler, kan biyokimyasal bulguları ve diğer beslenme parametreleri ile ilişkisinin incelenmesidir.
Bireyler ve Yöntem: Çalışma, 90 (41 erkek, 49 kadın) sağlıklı birey (18-65 yıl) üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin kişisel özellikleri, fruktoz alımlarını da içeren bazı beslenme alışkanlıkları, beslenme durumları ve fiziksel aktivite durumları belirlenmiş, antropometrik ölçümleri alınmış, bazı biyokimyasal parametreleri analiz edilmiştir.
Bulgular: Bireylerin günlük diyetle fruktoz alım ortalaması 42.3±22.73 g’dır ve erkeklerin (49±26.13 g), kadınlara (36.7±17.85 g) göre daha fazla fruktoz tükettikleri belirlenmiştir (p<0.05). Bireylerin ortalama %33.3’ünün (erkeklerin %39’u, kadınların %28.6’sı) günlük fruktoz alımının 50 g ve üzerinde olduğu belirlenirken, ortalama %18.9’unda (erkeklerin %14.6’sı, kadınların %22.4’ü) fruktoz alımının, toplam enerji alımının %10’undan daha fazla olduğu bulunmuştur. Günlük fruktoz alımı en yüksek olan grubun obez bireyler (BKİ= ≥30 kg/m2) olduğu görülmüştür. Bireylerin cinsiyete, günlük diyetle fruktoz alım miktarlarına ve günlük diyetle alınan fruktozun toplam enerjiden gelen oranlarına göre kan biyokimyasal bulgularının ortalamaları karşılaştırıldığında da, glukoz, ürik asit, total, yüksek yoğunluklu lipoprotein, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol, trigliserit, serum glutamik oksaloasetik transaminaz, serum glutamik pirüvik transaminaz ve insülin değerleri açısından gruplar arası istatistiksel açıdan önemli bir farkın olmadığı saptanmıştır (p>0.05).
Sonuç: Yüksek miktarda fruktoz alımının başta obezite olmak üzere insülin direnci, bozulmuş glukoz toleransı, tip 2 diyabet, hiperlipidemi, kardiyovasküler hastalıklar, hiperürisemi, gut ve metabolik sendrom gibi hastalıklar için risk oluşturabileceği göz önünde bulundurulmalı ve günlük diyet enerjisinin %10’dan daha azı meyve gibi doğal fruktoz kaynaklarından sağlanmalıdır.