Endüstriyel Olarak Üretilmiş Eritme Peynirlerde Aflatoksin M1 Kalıntılarının Araştırılması: Ankara İli Örneği

Özet

Amaç: Süt ve süt ürünleri yenilebilir hayvan dokuları arasında en fazla aflatoksin kalıntısı içeren besin grubudur. Aspergillus flavus, Aspergillus parasiticus gibi küf türleri tarafından üretilen yüksek düzeyde toksik sekonder metabolitlerden aflatoksin B1 ile kontamine olmuş yemler ile beslenen hayvanların sütlerinde aflatoksin M1 düzeylerinin arttığı bilinmektedir. Isıl işlem uygulamalarına dirençli olan aflatoksin M1’in süt ürünlerinde konsantrasyonlarının mevzuata uygunluğunun değerlendirilmesi halk sağlığı açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada, ambalajlı eritme peynirlerdeki aflatoksin M1 düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Ankara’da bulunan perakendeciler ve toptancılarda satılan ambalajlı eritme peynirleri bizzat araştırmacılar tarafından toplanmıştır. Çalışma kapsamında farklı markalardan 83 adet ambalajlı eritme peyniri (32 tost peyniri, 7 burger peyniri, 17 krem peynir, 11 üçgen peynir ve 16 dil vb. diğer peynirler) değerlendirmeye alınmıştır. Peynirlerdeki aflatoksin M1 düzeyleri kantitatif ELISA yöntemiyle analiz edilmiştir.

Bulgular: Çalışma kapsamında değerlendirmeye alınan ambalajlı eritme peynirlerinin aflatoksin M1 içeriğinin ortalama 14.42±12.69 ppt olduğu, eritme peynir çeşitlerinden en yüksek ortalama değerin tost (18.82±16.43 ppt) ve dil vb. diğer peynirlerde (19.79±10.06 ppt) bulunduğu saptanmıştır. Çalışmada değerlendirilen 83 adet ambalajlı eritme peynirlerinden yalnızca birinin (%1.2) mevzuatta belirtilen limiti aştığı saptanmıştır.

Sonuç: Ankara’da satışa sunulan ambalajlı eritme peynirlerinin tamamına yakınının, mevzuatta belirlenen aflatoksin M1 limitlerini aşmadığı gösterilmiştir. Aflatoksin M1’in sağlık üzerine kanıtlanan olumsuz etkileri sebebiyle günlük maruziyetin azaltılması önemlidir. Bu doğrultuda, gelecekte yapılacak çalışmalarda diğer süt ve ürünlerinde de aflatoksin M1 düzeylerinin değerlendirilmesi önerilir.