To Combine the Results of Different Researches Which Investigated Varioııs Nııtritioual Factors that Effect Hypertersion in Tıırkey by the Help of Meta Analysis
Anahtar Kelimeler:
beslenme, meta analizi, hipertansiyonÖzet
Çalışmanın amacı, Türkiye'de hipertansiyonu etkileyen beslenmeye ilişkin çeşitli faktörleri araştıran ve farklı sonuçlar elde etmiş olan araştırmalardaki bulguları Meta Analizi He birleştirerek daha güvenilir ve ortak sonuçlar elde etmektir. Bu genel sonuçlar, okuyucunun zihnini karıştıran birbiri ile çelişen yorumlara son vermektedir. Meta Analizi yardımıyla araştırıcıların bütün bulguları birleştirilerek elde edilen büyük örnek hacimleri ile yapılan yorumlar daha güvenilir ve daha duyarlı olur. Birçok araştırıcı tarafından, hipertansiyonun insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin önemi nedeniyle konuyu etkileyen beslenme ve diğer faktörler çalışılmış ve değişik sonuçlar elde edilerek yayınlanmıştır. Bu çalışmada Türkiye'de 1990-1995yılları arasında hipertansiyonu etkileyen beslenme ve bunun yanı sıra diğer faktörleri araştıran ve farklı sonuçlar belirten araştırmacılara ait yayınlar, değişik kaynaklardan taranmıştır. Tarama sırasında ulaşılan çalışmalardan yedi tanesi, Meta Analizi için koyduğumuz kriterlere uygun bulunarak, araştırma sonuçları Mantel Haenszel (MU) yöntemi ile Meta Analizi yapılmıştır. Meta Analizi, herhangi bir konuda yapılmış bir dizi araştırmanın verilerini toplamak, organize etmek ve tanımlamak için geliştirilmiş yöntem ve tekniklerden oluşmuştur. Daha sonra, bütün araştırmalara ait bulgular Meta Analizi ile birleştirilerek, konu ile ilgili yapılabilecek en son özet yorumlar elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar; Bireylerin kullandıkları yağ türleri (x2sm- 32.47, p<0.001), tuz tüketimi (x2MH= 41.14, p<0.001), beden kitle indeksi (x 2mh= 75.60, p<0.001), fiziksel aktivite düzeyi (x2MH- 27.08, p<0.001), yaş grupları (x2MH= 587.1, p<0.001), cinsiyet (x2MH= 39.07, p<0.001), ailede hipertansiyonlu olma durumu (x2MH= 20.86, p<0.001) ve bireylerin sigara içme durumları (x2MH= 13.07, p<0.05) dikkate alındığında, kan basınçlarının normal veya yüksek olması arasında önemli bir fark olduğu şeklindedir. Bireylerin alkol tüketimlerine göre ise, kan basınçlarının normal veva yüksek olması arasında önemli bir fark olmadığı bulunmuştur (x2MH= 1.680, p>0.05). Yukarıdaki yorumlar, Meta Analizi yardımıyla konuyla ilgili olarak şu ana kadar yapılmış araştırmaların çelişen sonuçlarını sonlandıran daha güvenilir ifadelerdir.