Besin Öğeleri Sitokin Etkileşimleri: Beslenme Modülasyonu

Özet

Organizmamın yaşamsal faaliyetlerinin devamlılığı, fizyolojik! met ab olik gereksinmelerinin sağlanması ile mümkündür. Yaşamın değişik zaman dilimlerinde canlı büyüme, plasentanın oluşumu, anne siiiü bileşenlerinin sentezi ve organizmaya giren patojenlerin yok edilmesi için gereksinim duyulan metabolik süreçlerin oluşumuna yönelmektedir. İnfeke olrnuş organizmanın yöneldiği temel süreç infeksiyon kaynağı olan patojenin etkis'ızleştirilmesidir. Sözü edilen diğer fizyolojik süreçler ancak organizmaya giren patojenin etkisizleştirilânesidir. Sözü edilen diğer fizyolojik süreçler ancak organizmaya giren patojenin etkisiz hale getirilmesi ve oluşturduğu zararın yok edilmesini takiben yeniden önem kazanmaya başlar. Bunun nedeni patojenin organizmada üreme kabiliyetinin çok hızlı olmasıdır. Besin öğelerinin oganiztnaya yeterli ve dengeli miktarlarda sunulması immün sistem fonksiyonlarının düzenli çalışmasına yardımcı olacaktır. İmmün sistem fonksiyonlarının değişmcsi ve metabolik olarak aktivasyonu sonucu, sistemde düzenleyici olarak görev yapan sitokinlerin miktarı artmakta ve organizmayı artan besin öğelerinin ihtiyacını karşılamaya yöneltmektedir. Patojenik uyarım sonucu artan sitokin ve serbest radikal düzeyleri patojenin etkisizleştir ilmesine yönelik olmasına rağmen varolan dengenin bozulması, organizma açısında son derece zararlı olabilmektedir. Organizmada oluşan zararın düzeyi, varolan antioksidant savunma sisteminin durumu ile çok yakından ilişkilidir. Antioksidant savunma sisteminin optimal düzeylerde bulunması patojenik uyarım sonucu oluşabilecek zararlı etkiyi azaltabilecektir. Gerek kalite gereksede kantite açısından sitokin biyolojisi, besin öğeleri ile yakından ilişkilidir. Vitamin E ve katekin gibi diyette yer alan antioksidantlar ve antioksidant savunmada öncü moleküller (kükürtlü amino asitler), serbest radikal uyarısı sonucu artan sitokin üretimini baskûamaktadır. n-3 poliunsatiıre yağ asitlerinden zengin yağlar IL 1 ve TNF üretimini ve etkisini baskılarken, n- 6 poliunsatüre yağ asitlerinden zengin yağlar arttırmaktadır. Yağ asitlerinin var olan bu etkisi inflamatuar hücre membranlarının özelliklerini değiştirmesinden kaynaklandığı ve dolayısıyla bu hücrelerde sitokinlerin etkilerini değiştirdiği düşünülmektedir. Bilimsel verilerin ışığında besin öğeleri ve sitokin etkileşimlerinin bilinmesi klinikte özel durumlarda uygulanan diyetin hastalığın klinik seyrinde son derece önemli olduğunu kanıtlar cinsdendir.