Çocuklarda Besin Gücü Ölçeği Kısa Formu: Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Özet

Amaç: Bu çalışmada, hedonik açlık durumunu değerlendiren dokuz maddelik Çocuklarda Besin Gücü Ölçeği-9 (Ç-BGÖ-9)’un Türkçe’ye tercüme edilerek geçerlik ve güvenirliğini değerlendirmek amaçlanmıştır.

Bireyler ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini 352 adölesan (10-15 yaş, 175 erkek, 177 kız) oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri yüz yüze görüşme yöntemi ile anket aracılığıyla araştırmacı tarafından toplanmıştır. Anket formunda genel bilgiler (yaş, cinsiyet, sağlık durumu), aileye yönelik bilgiler (ebeveyn yaşları, eğitim durumları ve çalışma durumları), antropometrik ölçümler (boy uzunluğu, vücut ağırlığı), Ç-BGÖ-9 ve Yale Çocuklar İçin Yeme Bağımlılığı Ölçeği 2.0 (Yale Food Addiction Scale for Children 2.0-YFAS-C 2.0) yer almaktadır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliğinin belirlenebilmesi için doğrulayıcı faktör analizi, iç tutarlılık/güvenirlik analizi ve test-tekrar test güvenirlik analizlerinden yararlanılmıştır.

Bulgular: Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda hesaplanan uyum indeksleri; ki-karenin serbestlik derecesine oranı (minimum discrepancy of confirmatory factor analysis/degrees of freedom-Cmin/df)= 3.754; uyum iyiliği indeksi (goodness of fit index-GFI)=0.941; düzeltilmiş uyum iyiliği indeksi (adjusted goodness of fit ındex-AGFI)= 0.889 ve yaklaşık hataların ortalama karakökü (root mean square error of approximation-RMSEA)=0.079 olarak belirlenmiştir ve 9 maddelik ölçeğin üç alt boyuttan [(Besin Bulunabilirliği (BB), Besin Mevcudiyeti (BM), Besin Lezzeti (BL)] oluştuğu doğrulanmıştır. Ç-BGÖ-9’un Cronbach alfa katsayısı ölçek geneli için 0.819 olarak; BB, BM ve BL alt boyutları için ise sırasıyla 0.735, 0.669, 0.598 olarak saptanmıştır. Ç-BGÖ-9 skoru ile YFAS-C 2.0 arasında pozitif ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.001).

Sonuç: Çalışma sonuçları, Ç-BGÖ-9 Türkçe versiyonunun hedonik açlığın değerlendirilmesinde, Türk adölesan popülasyonu için kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermiştir.