Gebelik ve Laktasyon Döneminde İyodun Önemi
Anahtar Kelimeler:
İyot, gebe, laktasyonÖzet
İyot tiroid hormonlarının sentezi için elzem bir bileşendir. Günlük iyot gereksinmesi iyottan zengin toprakta yetişmiş besinlerden ve deniz ürünlerinden karşılanmaktadır. Yeterli miktarda günlük iyot alınamadığında fetüsten erişkine kadar olan dönemlerde “İyot Yetersizliği Hastalıkları” olarak adlandırılan bir grup gelişimsel ve işlevsel hastalık ortaya çıkmaktadır. Annenin iyot eksikliği, fetusta düşük, ölü doğum, konjenital anomaliler ve perinatal mortaliteye, yenidoğanda bebek ölümleri ve endemik kretenizme, çocuk ve adölesanda mental işlev bozukluğuna ve fiziksel büyüme ve gelişimde gecikmeye yol açar. Bunun ötesinde emzirme döneminde sadece anne sütü ile beslenen bebeğin yegane iyot kaynağı anne sütüdür. Dünyada iyodizasyonun giderek yaygınlaşması ve son yıllarda ülkemizinde iyot alımı optimal ülkeler arasına girmesine rağmen hala gebe ve emziren kadınlarda iyot eksikliğinin devam ettiği bilinmektedir. Gebe ve emziren kadınların sadece iyotlu tuz kullanımı ile günlük iyot gereksinmesini karşılamaları mümkün olmadığı gibi sağlık açısından tehlikeli sonuçlara da (hipertansiyon, ödem, hiperkalsiüriye) neden olur. Bu nedenle iyotlu tuz alımı yeterli olan bazı ülkelerde gebelere ve süt veren annelere günde mutlaka 150 μg elementer iyot içeren bir multivitamin/multimineral desteği verilmektedir. Sonuç olarak bu durum ülkemiz için de düzeltilmesi gereken bir sağlık sorunudur ve toplumun bu konuda aydınlatılarak gerekli düzenlemelerin mutlaka yapılması gerekmektedir.