Kemoterapinin Kolon Kanserli Hastaların Beslenme Durumlarına Etkisi
Anahtar Kelimeler:
Kolon kanseri, kemoterapi, beslenme durumu, obezite, fiziksel aktiviteÖzet
Amaç: Bu araştırma, kemoterapi (KT) süresince kolon kanserli hastaların beslenme durumlarında oluşan değişimleri saptamak amacıyla planlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Hastanesi’ne başvuran, yeni tanı almış, KT alması planlanan kolon kanserli hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Tüm hastalar 6 kür tedavi boyunca izlenmiş ve her hastadan KT öncesi, sırası (3. kür) ve sonu (6. kür) olmak üzere toplam üç aşamada veri toplanmıştır. Kemoterapi öncesi dönemde hastalara bir anket formu uygulanmış, ayrıca KT öncesi, sırası ve sonundaki dönemlerde tüm bireylerin besin tüketim kayıtları (3 gün), fiziksel aktivite kayıtları (1 gün) ve antropometrik ölçümleri alınmış ve vücut bileşimleri analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya yaş ortalaması 61.3±8.17 yıl olan 17 erkek (%58.6) ve 12 kadın (%41.4) olmak üzere toplam 29 kişi dahil edilmiştir. Tedavi süresince en sık görülen yan etkilerin iştahsızlık, halsizlik, ağız kuruluğu ile tat ve koku almada değişiklik olduğu saptanmıştır. Hastaların ortalama enerji alımlarının KT öncesi döneme göre KT sırasında azaldığı, KT sonunda ise arttığı belirlenmiştir (p<0.05). Üç dönem arasında erkek hastaların enerji dengesinde, antropometrik ölçümlerinde ve vücut bileşimlerinde önemli bir değişiklik olmamıştır. Kemoterapi sırası ve sonu arasındaki dönemde enerji alımları artan (p<0.05) ancak enerji harcamaları değişmeyen kadın hastalarda ise vücut ağırlığı, BKİ ve vücut yağ yüzdesinin anlamlı olarak arttığı bulunmuştur. Kemoterapi öncesine göre hem kemoterapi sırası hem de sonunda aktivite düzeyleri anlamlı olarak azalmıştır. Sonuç: Kemoterapi süreci kolon kanserli hastaların enerji alımları, enerji harcamaları, aktivite düzeyleri, vücut ağırlıkları ve bileşimi üzerinde etkili olabilmektedir. Özellikle kadın hastalarda tedavi sürecinde vücut ağırlığı ve bileşiminde meydana gelen artış, hastalığın prognozunu ve mortalite riskini etkileyebilir.