Vejeteryan Beslenmesi: Beslenme ve Sağlık Yönünden Değerlendirme

Özet

Vejeteryan beslenme, temelde ekonomik olgulardan ortaya çıkmıştır. Bu olgulardan biri, belirli miktar arazide bitkisel ürün yetiştirmeyle, hayvan yetiştirmeye göre daha çok sayıda insanın kısa sürede ve daha ucuza doyurulabileceği gözlemidir. Diğer bir gözlem yaşayan ineğin sütü, tavuğun ise yumurtasıyla uzun süre insana besin sağlarken, onların kesilmesiyle bu kaynağın kısa sürede tüketilmiş olmasıdır. Budizm ve Jainizm dinleri bu gözleme dayanarak öldürülmüş hayvanların yenmesini yasaklamışlardır. İslam, Musevi ve Hıristiyan dinlerinde de sağlık gerekçeleriyle bazı hayvan türlerinin yenmesi yasaklanmıştır. Günümüzde, dinsel yorumlarla vejeteryanlığı seçen gruplar olduğu gibi, kronik hastalıklardan korunma amacıyla da vejeteryanlığa dönenler bulunmaktadır ve bunların sayıları her geçen gün artmaktadır. Vejeteryan beslenme uygulanması, genelde hiç hayvansal besin tüketmeyen vegan ve bitkisel besinler yanında süt ve türevleriyle yumurtayı tüketen lakto-ovavejeteryan olmak üzere iki tiptir. Besin seçimi, besinlerin hazırlanma ve pişirilmesinde belirli kurallara uyulduğu takdirde lakto-ova-vejeteryan diyeti beslenme açıs ından yeterli ve dengelidir. Vegan diyeti B vitamini sağlamadığı gibi, diğer yönlerden de büyüme çağındakiler ve diğer duyarlı gruplar için uygun değildir. Laktovejeteryan diyeti koroner kalp hastalığı, yüksek tansiyon, bazı kanser türleri, Tip 2 şeker hastalığı ve kemik ve eklem hastalıklarına karşı koruyucu niteliktedir.