Besinlerin Glisemik İndeks Değerinin Hesaplanmasında Kullanılan Beş Farklı Yöntemin Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler:
Glisemik indeks, eğri altında kalan alan, patatesÖzet
Amaç: Bu araştırmanın amacı farklı pişirme yöntemleri kullanarak pişirilen patateslerin, farklı hesaplama yöntemleri ile glisemik indeks değerlerinin hesaplanarak karşılaştırılmasıdır. Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya yaşları 19-35 yıl arasında değişen (24±3.81 yıl), Beden Kütle İndeksleri normal (18.0-24.99 kg/m2) olan 12 metabolik ve endokrin hastalığı olmayan, sağlıklı birey (4 erkek, 8 kadın) katılmıştır. Bireyler 10- 12 saatlik gece açlığını takiben test (kabuksuz 35 dakika kaynayan suda haşlanmış küp şeklinde patates ve kabuksuz kaynayan suda 35 dakika haşlandıktan sonra +4°C’de 24 saat bekletilmiş patates) ve referans besinleri (glukoz ve beyaz ekmek) tüketmişlerdir. Bireylerden 0., 15., 30., 45., 60., 90., ve 120. dakikalarda duplike olarak kapiller kan ölçümü yapılmıştır. Test ve referans besinlerin hem beyaz ekmeğe hem de glukoza göre glisemik indeks değerleri eğri altında kalan toplam alan (EAKAtoplam), eğri altında kalan kesilmiş alan (EAKAkesilmiş), eğri altında kalan artan alan (EAKAartan), eğri altında kalan minimum alan (EAKAmin) ve eğri altında kalan net alan (EAKAnet) hesabı kullanılarak saptanmıştır. Bulgular: Test ve referans besinlerin beş farklı eğri altında kalan alan hesaplamaları yapılmıştır. Test ve referans besinler için hesaplanan eğri altında kalan artan alan değerleri glukoz için 2214.1, beyaz ekmek için 1669.9, 35 dakika haşlanmış patates için 1204.8, 35 dakika haşlanmış ve 24 saat +4 derecede bekletilmiş patates için 1533.7 bulunmuştur. Tartışma: Karbonhidrat içeren besinlerin sınıflandırılmasında kullanılan besinin Glisemik İndeks (Gİ) değeri, test veya referans besin tüketiminden sonra oluşan kan glukoz eğrisi altında kalan farklı alanların hesaplanması ile bulunabilir. Kullanılan hesaplama yöntemine bağlı olarak besinin glisemik indeks değeri değişmektedir. Dolayısıyla besinlerin glisemik indeks değerinin doğru hesaplanması için doğru yöntemin tercih edilmesi gerekmektedir. FAO/WHO uzmanlar komitesi tarafından besinlerin glisemik indeks değerinin hesaplanması için en uygun yöntemin eğri altında kalan artan alan hesabı olduğu belirlenmiştir.