Kemoterapi Alan Onkoloji Hastalarında Yaşam Biçimi Davranışları, Besin Tüketim Sıklıkları ve Riskli Beslenme Alışkanlıkları

Özet

Amaç: Kanserin hem oluşumu hem de tekrar etmesinde kontrol edilebilir bir risk etmeni olan bireysel yaşam tarzının önemi büyüktür. Bu çalışmanın amacı medikal onkoloji polikliniğinde kanser tanısıyla izlenen ve kemoterapi alan hastaların yaşam biçim davranışları ile besin tüketim çeşitlilikleri, sıklıkları ve riskli beslenme alışkanlıklarının incelenmesidir.

Bireyler ve Yöntem: Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı tipteki bu araştırma, hastanemizin onkoloji polikliniğinde izlenen olasılıksız örneklem yöntemi ile araştırmaya katılmaya gönüllü 259 kanser hastası (yaş ortalaması 52.1 yıl, %64.5’i kadın, %35.5’i erkek) ile yürütülmüştür. Araştırmada “Yaşam Biçimi Aktiviteleri ve Riskli Beslenme Alışkanlıkları Anketi” kullanılmıştır. Besin tüketim sıklıkları “hiç”, “ nadir”, “haftada bir” ve “her gün” olarak sınıflandırılmıştır. Wilcoxon testi kullanılmış ve p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular: Hastaların %50.6’sının egzersiz yapmadığı, %33.2’sinin obez olduğu, %55.6’sının da sağlığını kötü olarak algıladığı saptanmıştır. Hastaların %19.7’sinin fitoterapi, %19.3’ünün vitamin kullandığı ve kullananların %47.6’sının doktor/hemşire/diyetisyene danışmadan kullandığı görülmüştür. Hastaların kanser tanısı sonrasında tavuk eti, sosis-salam, sucuk, süt, kahve, çay, meşrubat, şeker ve bisküvi, diğer yağların (tereyağı, margarin, ayçiçek yağı) tüketim sıklığının azaldığı (p<0.05), zeytinyağı tüketim sıklığının arttığı (p<0.05) belirlenmiştir.

Sonuç: Çalışma bulguları kanser hastalarının beslenme durumunun belirlenerek sağlıklı yaşam biçimi kazandırmanın gerekliliğini ve riskli besinlerin tüketim sıklığının azaltılması konusunda eğitim verilmesinin önemini ortaya çıkarmıştır. Kanser tedavisi sırası ve sonrasında hastalar, yaşam biçimi alışkanlıkları ve beslenmeleri yönünden düzenli olarak izlenmelidir.