Crohn Hastalığında Gelişen Komplikasyonlara Göre Değişen Tıbbi Beslenme Tedavisi: Bir Olgu Sunumu

Özet

İnflamatuvar bağırsak hastalıkları (İBH), iki temel formuyla Crohn hastalığı (CH) ve Ülseratif Kolit (ÜK) olup gastrointestinal sistemde kronik, tekrarlayıcı inflamasyona neden olurlar. Bu hastalıklar genetik yatkınlık, çevresel ve immünolojik etmenlerin bir araya gelmesi sonucu, gastrointestinal florayı, barsağın tüm katmanlarını etkileyen, uyumsuz immün yanıtların tetiklendiği inflamatuvar olaylar dizisidir. CH ağız, özefagus, mide, bağırsak ve anüse kadar olan bölgede inflamatuvar aktivitelerle mukozayı etkilerken, ÜK yalnızca kolonik mukozayı etkiler. CH’ın etiyopatogenezi tam olarak anlaşılmamakla birlikte çevresel etmenlerden, sigara, enfeksiyon, apendektomi, emzirme süresi, beslenme alışkanlıkları, ilaçlar, sosyoekonomik etmenler ve stresle ilişkilidir. Bağışıklık sistemde önemli rol oynayan gen mutasyonunun otoimmün hastalıklara ve İBH’a neden olduğu bilinmektedir. Genellikle 15-30 yaş arası görülen CH, fistül, bağırsak tıkanıklığı ve karın içi abse gibi ciddi komplikasyonlar oluşturmaktadır. Hastaneye yatan CH’da %75 beslenme yetersizliği ve ağır mikrobesin ögesi kayıpları görülür, özellikle emilim bozukluğu, intestinal kayıplar, besin metabolizmasındaki değişiklikler, inflamasyon şiddeti, bulantı, kusma, karın ağrısına bağlı tüketimin azalması/gereksinmenin artması, steroidlerin vitamin ve minerallere olumsuz etkisi, GI’in tutulum yeri, hastalıklı barsağın uzunluğu, rezeke edilmesi ve yine hastalığın alevlenme süresi/sıklığı, beslenme yetersizliğine, protein, vitamin, mineral, eser element kayıplarına neden olmaktadır. CH’ın beslenme tedavisi remisyon ve aktif döneme, gelişen komplikasyonlara göre, cerrahi öncesi ve sonrasında değişkenlik arz eder ve dinamik bir süreçtir. Beslenme tedavisinin amacı atakları azaltmak, aktif dönemde vücut bileşimini korumak, makro ve mikrobesin ögeleri kayıplarını önlemek ve yerine koymak, yaşam kalitesini arttırmak olmalıdır. Bu makalede CH tanısı alan bir hastanın gelişen komplikasyonlara göre farklı beslenme tedavi stratejilerinin gerçekleştirildiği olgu tartışılmaktadır.