Prebiyotik, Probiyotik ve Sinbiyotiklere Genel Bakış
Anahtar Kelimeler:
Probiyotik, prebiyotik, sinbiyotik, işlevsel besinÖzet
İşlevsel besinler olarak kabul edilen probiyotikler, prebiyotikler ve kombinasyonları (sinbiyotikler), insan sağlığı üzerinde ispatlanmış olumlu etkilerinden dolayı, her geçen gün daha fazla ilgi çekmektedir. Probiyotikler, konağın barsak florasındaki dengeyi sağlayarak, konağın sağlığını olumlu yönde etkileyen canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanmaktadır. Prebiyotikler ise, ince barsak enzimlerinde parçalanamayan doğal karbonhidratlardır ve Laktobasillus, Bifidobakteri gibi belirli probiyotik bakterilerin çoğalmasını uyarırlar. Sinbiyotikler ise, probiyotik ve prebiyotiklerin kombinasyonudur. Probiyotiklerin koruyucu ve/veya tedavi edici olarak viral, bakteriyel ve antibiyotiğe bağlı diyare, konstipasyon, laktoz intolerasyonunda, irritable barsak sendromu, enterokolit, Crohn Hastalığı gibi enfeksiyöz barsak hastalıklarında, gastrointestinal tümörlerde, besin alerjilerinde, osteoporozda ve genel immun sistem düzenleyicisi olarak kullanılabileceği, prebiyotiklerin ise, probiyotik çoğalmasını uyarması dışında, kan kolesterol düzeyini düşürücü ve kalsiyum başta olmak üzere mineral emilimini arttırıcı etkisi olduğu, fermentasyonu sonucunda oluşan organik asitler ve düşen pH sonucu antimikrobik etkisinin olduğu gösterilmektedir. Probiyotikler ve prebiyotikler kombine halde (sinbiyotikler) kullanıldığında sinerjik etki oluşturmakta ve anormal intestinal floradan kaynaklanan hastalıklarda etkili bir tedavi sunmaktadır. Bu derleme yazıda, probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotiklerin temel tanımları ve işlevleri ele alınmıştır.