6-24 Ay Arası Bebeği Olan Annelerin Emzirmeye İlişkin Bilgi Düzeylerinin, Emzirme Sürelerinin ve Bunları Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi
Anahtar Kelimeler:
Anne sütü, emzirme, süresi, emzirmeyi etkileyen etmenlerÖzet
Amaç: Bu çalışma, 6-24 ay arası bebeği olan annelerin, emzirmeye ilişkin bilgi düzeylerini, emzirme sürelerini ve bunları etkileyen etmenleri saptamak amaçlı planlanmıştır. Bireyler ve yöntem: Bebeği 6-24 ay arası olan 250 anneye, emzirmeye ilişkin bilgi düzeyleri, emzirme süreleri ve bunları etkileyen etmenlerin incelenmesi amacıyla hazırlanan anket formu uygulanmıştır. Bulgular: Bu çalışmadaki annelerin büyük çoğunluğunun ilk doğum yaşlarının 18-35 yıl (%86.9), eğitimlerinin lise ve üzeri düzeyde (%72.0), gebelik öncesi beden kütle indeksi değerlerine göre %76.8’inin 19.9-24.9 kg/m2 arasında olduğu belirlenmiştir. Sigara içmeyen annelerin (n=204, %81.6) ortalama emzirme sürelerinin, sigara kullanmaya devam eden annelerden (n=30, %18.4) daha fazla (sırasıyla 12.4±7.5 ve 8.4±5.5 ay) olduğu belirlenmiş ve annelerin sigara kullanımı ile emzirme süreleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.05). İlk 6 ayda emzik veren ile vermeyen (sırasıyla 10.4± 6.6 ve 13.5±7.7 ay) ve biberon kullanan ile kullanmayan (sırasıyla 8.8± 6.2 ve 14.2±7.3 ay) annelerin emzirme süreleri arasında negatif ilişki (sırasıyla: p=0.001 ve p<0.001) saptanmıştır. İlk 6 ay mama ve/veya tamamlayıcı besine erken başlanmasının, emzirme süresini azalttığı belirlenmiştir (p<0.001). Annelerin toplam emzirme sürelerinin ortalama 11.9±7.3 ay olduğu ve %58.8’inin bebeklerini her ağladığında emzirdiği saptanmıştır. Annelerin doğum öncesi veya sonrası bilgilenme durumlarına göre emzirme sürelerine bakıldığında, bilgilenen annelerin emzirme süreleri (12.2±7.2 ay) bilgilenmeyen gruptan (10.7±7.9 ay) daha fazla olmakla birlikte, aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç: Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında annelerin ortalama 6-24 ay aralığındaki bebeklerini emzirme süreleri yüksek bulunmuş, emziren annelerin emzirmeye devam etmeyi düşündüğü belirlenmiştir. Annenin sigara kullanımı, ilk 6 ayda bebeğin emzik ve biberon kullanımı, mama ve tamamlayıcı besine başlamanın emzirme süresini istatistiksel olarak önemli düzeyde etkilediği, ancak annelerin doğum öncesi veya sonrası bilgilenme durumları ile emzirme süreleri arasındaki farkın istatistiksel olarak önemli olmadığı ve bunun emzirme süresini etkilemediği saptanmıştır. Annelerin, annelerin gebelik döneminden itibaren emzirme süreleri, bunu etkileyen etmenler ile anne sütünün önemi konusunda bilgilenme durumlarının sürekli olarak bilinçlendirilmesinin ve izlenmesi gerektiği öngörülmüştür.