Pre ve Postmenopozal Kadınlarda Besin Tüketim Durumu FRAX® Kırık Riski ile İlişkili midir?

Özet

Amaç: Bu çalışmada premenopozal ve postmenopozal kadınlarda FRAX değerlendirme aracı ile hesaplanan 10 yıllık kırık riski ile besin tüketim durumu arasındaki ilişki incelenmiştir. Bireyler ve Yöntem: Çalışma 40-60 yaş arası premenopoz döneminde olan veya doktor tarafından menopoza girdiği saptanmış 300 kadın ile yürütülmüştür. Bireylere demografik ve genel özellikler ve Kırık Risk Değerlendirme Aracı (Fracture Risk Assessment Tool-FRAX) ölçeklerini içeren bir anket formu ve günlük kalsiyum alımının belirlenmesine yönelik olarak besin tüketim sıklığı anketi uygulanmıştır. Ayrıca bireylerin besin tüketimleri 24 saatlik hatırlatma yöntemi ile alınmıştır. Enerji ve besin ögeleri Beslenme Bilgi Sistemi (BeBis) ile hesaplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 11.5 istatistik programı kullanılmıştır. Bulgular: Majör osteoporotik kırık riski ve kalça kırığı riski açısından pre ve postmenopozal kadınlar arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (p=0.011, p=0.032). Pre ve post menopoz kadınların besin tüketim sıklığı ile belirlenen kalsiyum alımı değerlendirildiğinde düzenli fiziksel aktivite yapan bireylerin günlük kalsiyum alımlarının yapmayan bireylerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p=0.001). Bunun yanında pre ve postmenopozal kadınların enerji ve besin ögeleri (karbonhidrat, protein, posa, kalsiyum, K vitamini, C vitamini, magnezyum, fosfor, sodyum, potasyum) ile PRAL (potential renal acid load) değeri için gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (sırasıyla p=0.565, p=0.393, p=0.595, p=0.664, p=0,301, p=0.728, p=0.348, p=0.520, p=0.795, p=0.865, p=0.319, p=0.974). Majör osteoporotik kırık riski ile BKI (r=-0.276, p=0.005), enerji (r=-0.186, p=0.050) arasında negatif yönlü zayıf ilişki olduğu belirlenmiştir ve E vitamini alımı (r=-0.292, p=0,003) ile süt (r=-0.200, p=0.046) ve ayran tüketimi (r=-0.197, p=0.049) arasında negatif yönlü zayıf ilişki olduğu belirlenmiştir. Kalça kırığı riski ile yaş (r=0.195, p=0.050) arasında pozitif yönlü zayıf, BKI (r=-0.307, p=0.002), E vitamini (r=-0.252, p=0.012) ve süt tüketimi (r=-0.201, p=0.045) arasında negatif yönlü zayıf ilişki bulunmuştur. Sonuç: Kemik sağlığının korunmasında düzenli fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları önemli rol oynamaktadır ve kemik mineral yoğunluğuna etki eden besin ögelerinin diyetle yeterli ve dengeli alımı desteklenmelidir.