Besin Ögesi Örüntü Profili: Toplu Beslenme Hizmeti Veren Kuruluşlarda Uygulanan Menülerin Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler:
Besin ögesi örüntü profilleri, toplu beslenme hizmeti, menü, sağlıklı menülerÖzet
Amaç: Bu çalışma, Toplu Beslenme Hizmeti verilen kuruluşlarda sunulan çeşitli menülerin, spesifik amaçlar doğrultusunda bilimsel ve pragmatik ilkelere göre besinlerin, besin ögesi bileşimlerinin hesaplanması için kullanılan besin ögesi örüntü profil modelleri ile değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Ankara’da Toplu Beslenme Hizmeti veren 3’ü özel, 2’si devlet üniversitesi yemekhanesinde sunulan bir aylık menülerin tümünü kapsayan ve sınıfa özgü uluslararası kullanılan valide edilmiş FSA-WXY Ofcom (Food Standards Agency-FSA), Besin Ögesinden Yoğun Besin NRF9.3 modeli (Nutrient Rich Food Index 9.3) ve Uluslararası Sağlıklı Seçimler Modeli (Choices International) besin ögesi örüntü profil modelleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Bu çalışmada, WXY Ofcom modelinde elde edilen skorların tümü 4 puanın altında, NRF 9.3 modeline göre ise en düşük puanı C özel üniversitesi (12.28±9.0 puan) alırken, en yüksek puanı ise B devlet üniversitesi (19.7±7.5 puan) almıştır. Uluslararası Sağlıklı Seçimler modeline göre tüm üniversite yemekhanelerinde uygulanan menülerin lif/posa (%50.9) ve doymuş yağ asidi (%21.5) içerikleri nedeniyle kriterleri sağlayamadıkları saptanmıştır Sonuç: Menülerin NRF 9.3 Modeli ve Uluslararası Sağlıklı Seçimler Modeli ile yapılan hesaplamalarından elde edilen sonuçlar daha uygun bulunmuştur. Besin ögesi örüntü profilleri menülerin değerlendirilmesi için bilimsel temelli objektif bir araçtır.