Bariatrik Cerrahi Hastalarında Beslenme ve Davranış Tutumu Ölçeği

Özet

Amaç: Bu çalışma, bireylerin bariatrik cerrahi ameliyatından sonraki beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarını değiştirmeye yönelik tutumlarını belirlemek için bir ölçek geliştirmek amacıyla planlanmıştır. Bu doğrultuda geliştirilen ölçeğin ameliyat öncesinde bireye uygulanarak beslenme davranışı değişikliğine hazır olup olmadığının saptanması ve ameliyat sonrasında beslenmeye dair bilgi eksikliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya bariatrik cerrahi ameliyatı olmak isteyen 157 obez birey dahil edilmiştir. Bu ölçek geliştirilirken geçerlik ve güvenirlik ile ilgili analizler yapılmıştır. Test, tekrar test çalışması ilk örneklem grubundan (157 kişiden) rasgele seçilen 30 birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışması iç tutarlılık katsayısı Cronbach alfa ile, geçerliği ise faktör analiziyle saptanmıştır. Bulgular: Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.937 bulunmuştur. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçek maddeleri 5 faktör boyutunda en uygun şekilde dağılım göstermiştir. Bu faktörler “Ameliyat sonrası önerilere kısa süreli uyum”, “Vücut ağırlığı-diyet ve egzersiz ilişkisi”, “Ameliyat-diyet-egzersiz ilişkisi”, “Ameliyat sonrası önerilere uzun süreli uyum”, “Ameliyattan ağırlık kaybı beklentisi” şeklinde adlandırılmıştır. Maddelerin faktör yükleri değerlerinin 0.49 ve 0.81 arasında olduğu görülmüştür. Faktörler varyansın %59.65’ini açıklamıştır. Faktör analizi sonucunda Kaiser-Meyer Olkin katsayısı 0.742 ve Bartlett testi sonucuna bakıldığında anlamlı olduğu görülmüştür (χ2=818.800, p<0.001). Sonuç: Sonuç olarak 18 maddeden oluşan 5 faktörlü bir ölçek geliştirilmiştir. Bu ölçek bu konu üzerine geliştirilen ilk ölçektir.