Bireylerin Besin Tüketiminin Dünya Sağlık Örgütü Toplumsal Hedefleri ile Karşılaştırılması

Özet

Amaç: Beslenmeye bağlı kronik hastalıklar risk etmenleri üzerinde etkili müdahaleler yapıldığında önlenebilir hastalıklardır. Sağlığın korunması için toplumda sağlıklı beslenme hedeflerinin belirlenmesi ve belirlenen hedeflerin toplumun beslenme alışkanlıkları ve sorunları ile uyumlu olması gereklidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2003 yılında toplumda sağlıklı beslenme hedeflerini belirlemiştir. Bu çalışmada bir besin tüketim araştırması sonuçlarının WHO toplumda sağlıklı beslenme hedefleri ile karşılaştırılması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Yaşları 19-45 yaş arasında değişen 848 bireyin (%41.9 erkek, %58.1 kadın) bir günlük besin tüketim kaydı verileri alınarak toplumda sağlıklı beslenme hedefleri ile karşılaştırılmış ve örnek bir besin ögesi profili kullanılarak elde edilen sonuçların sağlıklı beslenme hedefleri ile uyumu değerlendirilmiştir. Bulgular: Erkek ve kadınların toplam yağ alımı, doymuş yağ asitleri ve sodyum alımı önerilen değerlerden yüksek iken toplam karbonhidrat alımlarının önerilen değerlerden daha düşük olduğu, kadınlarda ise ayrıca taze sebze ve meyve tüketiminin ortalama üzerinde olduğu saptanmıştır. Erkek ve kadın bireylerin, WHO toplumsal hedeflerini, toplam yağ, doymuş yağ asitleri, kolesterol ve sodyum açısından karşılama yüzdesi sırasıyla %26.4, %29.4, %73.3 ve %51.2’dir. Besin ögesi örüntü profili kullanarak bireylerin besin tüketimi değerlendirildiğinde WHO sağlıklı beslenme hedefleri ile tutarlı sonuçlar elde edilmiştir. Sonuç: Beslenmeye bağlı kronik hastalıkların önlenebilmesi için global öneriler yerine ulusal öneriler geliştirilmelidir. Besin alımı ile kronik hastalıklar arasındaki bilimsel veriler tarafından kanıtlanmış ilinti nedeniyle sağlığın korunması için öngörülen besin ögesi hedefleri toplum tarafından anlaşılan besin rehberlerine dönüştürülmelidir. Bu çalışmanın hesaplama yaklaşımı ile diğer besin rehberleri modellemelerine öncülük edecek pilot bir çalışma olacağı düşünülmektedir. Ulusal beslenme çalışmaları ile ileri çalışmalar yapılmalıdır.