Diyabette Diyet Proteinleri ve Yağlarının Kan Glukozu Üzerine Etkileri
Anahtar Kelimeler:
Diyabet, kan glukozu, diyet proteinleri ve yağlarıÖzet
Öğün sonrası glisemide temelde tüketilen besinin veya öğünün karbonhidrat içeriği etkili olmaktadır. Ancak son yıllarda proteinlerin ve yağların da kan glukoz düzeyleri üzerinde etkili olduğu ve öğünün glisemik yanıtının, öğünün protein ve yağ içeriğine bağlı olarak değişebileceği gösterilmektedir. Diyet proteinleri yeterli insülin varlığında, glukoz eldesinde veya enerji olarak kullanılmadan protein sentezinde kullanılmak için portal ven aracılığı ile karaciğere taşınmaktadır. Bu nedenle proteinlerin yeterli insülin varlığında kan glukoz düzeylerinde daha az bir artışa yol açtığı, ancak diyabetli bireylerde özellikle insülin dozu yeterli olmadığında yüksek proteinli öğünlerin, glukoneogenez ve artmış glukogon sekresyonu ile öğün sonrası geç dönemde (150 dk ve sonrası) hiperglisemiye yol açabileceği belirtilmektedir. Yağlar ve yağ asitleri, mide boşalma hızını geciktirmekte, insülin duyarlılığının bozulmasına ve hiperglisemiye neden olabilmektedirler. Hem proteinden hem de yağdan zengin öğün tüketiminin ise bu hiperglisemik etkiyi arttırdığı, insülin gereksinmesinin de artışı ile birlikte geç başlayan ve daha uzun devam eden kan glukoz artışına yol açabileceği belirtilmektedir. Böylece öğünün glisemik yanıtı gecikmekte ve ayrıca hiperglisemi süresi uzamaktadır.