Üniversite Öğrencilerinde Yeme Farkındalığı ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi

Özet

Amaç: Bu araştırmada üniversite öğrencilerinde yeme farkındalığının ölçülmesi ve yeme farkındalığının; öğrencilerin sosyo-demografik özellikleri, yeme davranışları, var olan beslenme alışkanlıkları ve duygu durumlarındaki değişim üzerine etkisinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir.

Birey ve Yöntem: Araştırma Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencileri ile gerçekleştirilmiş olup kesitsel bir çalışmadır. Veriler, Kasım 2019-Ocak 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ile beslenme alışkanlıklarını sorgulamak için araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin beden kütle indeksi (BKİ), yaşadıkları yer, kronik hastalık varlığı, ara öğün yapma, öğün atlama durumları ve ara öğün sayıları ile YFÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). YFÖ’nün farkındalık alt boyutu puan ortalamaları ile cinsiyet arasında anlamlı fark saptanmıştır ve erkeklerin farkındalık puanı, kadınların farkındalık puanından daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin BKİ değerleri ile düşünmeden yeme, duygusal yeme ve enterferans arasında anlamlı fark vardır (p<0.05). Obez bireylerin düşünmeden yeme ve enterferans puanları daha düşükken, duygusal yeme davranışının zayıf bireylerde daha az olduğu saptanmıştır (p<0.05). Duygusal yeme davranışına sahip olan katılımcıların daha yüksek depresyon ölçeği skorlarına sahip olduğu bulunmuştur (p<0.01). Bireylerin düşünmeden yeme davranışları arttıkça depresyon düzeyleri artmaktadır (p<0.01).

Sonuç: Bu çalışma yeme farkındalığı ve alt boyutlarının; bireylerin sosyo-demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve depresyon düzeyleri ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Yeme farkındalığı veya ilgili alt boyutlarının güçlendirilmesi vücut ağırlığı kontrolü, duygu durumu, duygusal yeme, düşünmeden yeme gibi davranışlar üzerinde olumlu etki sağlayabilir. Bu doğrultuda, yeme farkındalığı üzerine, gelecekte yapılacak çalışmalarda daha kapsamlı ve cinsiyet yönünden dengeli bir popülasyon ile çalışılması önerilir.