COVID-19 Pandemi Döneminde Toplu Beslenme Servisi Yapan Farklı Kurumların Menülerinin Değerlendirilmesi

Özet

Amaç: COVID-19 pandemisi sırasında uygulanan kısıtlamalar eğitim, mesai uygulamaları, sosyal etkinlikler gibi birçok alanda olduğu gibi toplu beslenme hizmetlerini de etkilemiştir. Virüsün yayılımının engellenmesi amacıyla toplu beslenme sistemleri (TBS)’nde çeşitli önlemler geliştirilmiş ve bu önlemler kapsamında bazı kurumlarda masaya servis yerine kumanya menüler servis edilmiştir. Bu çalışma, pandemi döneminde Ankara’da hizmet veren farklı TBS’ye ait menü türlerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Gereç ve Yöntem: Çalışmada tek öğün toplu beslenme hizmeti veren üç farklı kurumun (kamu, özel ve yarı özel) iki farklı menü tipi (kumanya ve normal) incelenmiş, menülerin enerji, makro ve mikro besin ögesi içerikleri Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER)’nde önerilen enerji ve besin ögesi gereksinimlerine göre yeterlilik yönünden değerlendirilmiştir. Menülerin besin ögesi örüntüsü Besin Ögesinden Yoğun Besin (NRF) 9.3 ile hesaplanarak incelenmiştir.

Bulgular: Menüler arasında en yüksek NRF9.3 puanı (85.7±18.9) kamu kuruluşunun normal menüsünde, en düşük NRF9.3 puanı (3.3±3.6) ise özel kuruluşun kumanya menüsü (Ö-K)’nde saptanmıştır. En yüksek enerji (1516±284 kkal) sağlayan menü yarı özel kuruluşun kumanya menüsü (Y-K) olurken, ortalama en düşük enerji (927±83 kkal) sağlayan menü Ö-K olmuştur. Ö-K erkekler için enerji; her iki cinsiyet için protein ve lif gereksinmesini karşılamada yetersiz bulunmuştur. Diğer tüm menülerde ise bu besin ögelerinin gereksinimleri karşıladığı tespit edilmiştir.

Sonuç: Bireylerin yeterli ve dengeli beslenmesine katkı sağlamak ve bağışıklık sistemi fonksiyonlarını desteklemek için TBS’de sunulan menülerin, kumanya menüsü gibi farklı servis türleri dahil olmak üzere tüketicilerin enerji ve besin ögesi gereksinmelerini karşılayacak, zengin besin ögesi örüntüsüne ve yüksek diyet kalitesine sahip olması sağlanmalı ve dolayısıyla kurumlarda diyetisyen istihdamının gerekliliği göz ardı edilmemelidir.