Diyabette Hiperglisemi Kaynaklı Oksidatif Stresin Moleküler Mekanizması

Özet

Diyabet tüm dünyada görülme sıklığı giderek artan kronik endokrin bir metabolizma bozukluğudur. Diyabetin ve komplikasyonlarının gelişiminden, artan kan glukoz düzeyinin sonucu olarak ortaya çıkan oksidatif stres sorumlu tutulmaktadır. Organizma oksidan moleküller ve onları ortadan kaldıran antioksidan savunma sistemi arasındaki dengeyi korumaya eğilimlidir. Ancak reaktif oksijen ve nitrojen türlerinin üretimi ve nötralizasyonu arasındaki dengenin bozulup, antioksidan kapasitenin yetersiz kalması sonucu oksidatif stres ortaya çıkmaktadır. Diyabette gelişen hiperglisemiye bağlı olarak glikoliz, hekzosamin, polyol gibi çeşitli metabolik yolakların diyabetli bireylerde aşırı aktivite gösterdiği ve prooksidatif süreci başlattığı belirtilmektedir. Bu metabolik yolaklarda üretilen ürünler tek başına oksidasyonu arttırabildiği gibi diğer yolaklar ve ara ürünlerle de etkileşime girerek oksidatif dengeyi bozmaktadır. Bu derlemede diyabette hiperglisemiye bağlı gelişen oksidatif stresin moleküler düzeydeki nedenleri özetlenmiştir.