Tip 2 Diyabetli Bireylerde Serum D Vitamini, Kalsiyum ve Magnezyum Düzeylerinin Beslenme Durumu ile İlişkisinin Belirlenmesi

Özet

Amaç: Bu çalışmada, tip 2 diyabetli bireylerde serum D vitamini, kalsiyum ve magnezyum düzeyleri ile beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Bireyler ve Yöntem: Çalışma, Hakkari Devlet Hastanesi Dahiliye polikliniğinde takip edilen, 25-45 yaş arası, 51 tip 2 diyabetli ve 51 sağlıklı bireyle yürütülmüştür. Bireylerin demografik özellikleri araştırmacılar tarafından hazırlanan anket ile sorgulanmıştır. Diyetle magnezyum ve kalsiyum alım miktarları 24 saatlik besin tüketim sıklığı anketi ile elde edilmiştir. Bireylerin antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi) alınmış ve serum D vitamini, iyonize kalsiyum ve magnezyum düzeyleri analiz edilmiştir. D vitamininin esas kaynağı güneş ışınları olduğu için çalışma aynı mevsim içerisinde yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya 48 erkek (28 tip 2 diyabetli) ve 54 kadın (23 tip 2 diyabetli) birey katılmıştır. Tip 2 diyabetli ve sağlıklı erkek bireylerin günlük kalsiyum alımlarının sırasıyla %10.7, %45.0’inin <1000 mg olduğu saptanmıştır (p<0.05). Tip 2 diyabetli (%84.3) ve sağlıklı bireylerin (%86.7) serum D vitamini düzeyinin çoğunlukla eksiklik düzeyinde olduğu (p>0.05); iyonize kalsiyum (sırasıyla %82.3, %84.3) (p>0.05) ve magnezyum (sırasıyla %82.3, %64.7) (p<0.05) düzeylerinin ise normal sınırlarda olduğu saptanmıştır. Tip 2 diyabetli bireylerin beden kütle indeksi (BKİ) değeri 25-29.9 kg/m2 arasında olanların ve tip 2 diyabetli kadınların bel çevresi ≥88 cm olanların serum D vitamini düzeyleri sağlıklı bireylerden daha düşüktür (sırasıyla p=0.002; p=0.009). Sağlıklı bireylerin magnezyum alımı ile vücut ağırlığı (r=0.353) ve BKİ değerleri (r=0.282) arasında pozitif anlamlı ilişki saptanmıştır.

Sonuç: Tip 2 diyabetli bireylerin serum D vitamini, kalsiyum ve magnezyum düzeylerinin düşük olduğu, yüksek BKİ ve bel çevresi değerlerinin hem tip 2 diyabetle hem de düşük serum D vitamini düzeyleri ile ilişkili olduğu gözlenmiştir.