İş Stres Düzeyinin Çalışanlarda Beslenme Durumu, Diyet Kalitesi ve Antropometrik Ölçümlere Etkisinin Değerlendirilmesi

Özet

Amaç: İş yaşamında stresin artması ile çalışanlarda depresyon ve kaygı gibi psikolojik; obezite ve kalp hastalıkları gibi fizyolojik zararlar oluşabilmektedir. Stresin, diyetteki sağlıksız seçimlerle ve iştah üzerindeki etkileriyle sağlık sorunlarına yol açabileceği ileri sürülmektedir. Bu çalışmada, iş stresi ve geriliminin beslenme durumu ve antropometrik ölçümler üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Bireyler ve Yöntem: Araştırma, bir devlet üniversitesinde idari personel, temizlik personeli ve aşçı olarak çalışan 20-65 yaş arası 34 kadın ve 150 erkek ile yürütülmüştür. Bireylerin beslenme alışkanlıklarını, iş stres durumlarını belirlemek amacıyla anket formu uygulanmıştır. Bireylerin 24 saatlik besin tüketim kayıtları ile Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ) puanları hesaplanmış; antropometrik ölçümleri alınmıştır.

Bulgular: İş gerilimi olmayan ve SYİ puanı kötü düzeyde olanların oranı idari personelde daha düşük bulunmuştur. İş gerilimi olmadığı durumda da aşçıların %76.9’unun, temizlik personelinin %89.5’unun ve idari personelin %67.9’unun bel kalça oranlarının yüksek olduğu ve bu durumun obezite ile ilişkili hastalıklar açısından risk oluşturabileceği belirlenmiştir. İş gerilim durumuna göre temizlik personelinin yağ, posa, B1, B2, C vitamini, niasin, magnezyum ve demir alımları anlamlı bir fark göstermiştir (p<0.05). Temizlik personelinin yağ, posa alımları iş stresi puanı ile anlamlı negatif bir ilişki göstermiştir (p<0.05). İdari personelde ise iş stresi puanı, meyve suyu puanı ve sodyum puanı ile pozitif, sebze puanı, proteinli besin alım puanı ile negatif korelasyon göstermiştir. İdari personelin, iş yükü puanı beden kütle indeksi, bel çevresi ile negatif bir ilişki göstermiştir (p<0.05).

Sonuç: İş stresi bireylerin beslenme kalitelerini ve antropometrik ölçümlerini etkileyen bir faktördür. İş yerinde sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazandırmak ve iş stresini azaltmak için stratejilerin geliştirilmesi gereklidir.