Fonksiyonel Bir Besin: Kinoa
DOI:
https://doi.org/10.33076/2020.BDD.1350Anahtar Kelimeler:
Kinoa, fonksiyonel besin, psödo-tahıllar, biyoaktif içerik, sağlıkÖzet
Kinoa, Güney Amerika’nın And Dağları bölgesindeki uygarlıkların tarımından köken alan, günümüzde ise fonksiyonel besin özelliği ile yeniden gündemde olan çift çenekli bir bitkidir. Amaranthaceae familyasına ait olan kinoanın, sistematik ve morfolojik yapısı geleneksel tahıllardan farklı olsa da kinoa tam tahıllar grubuna dahil edilmiştir. Kinoa, kazein proteinine eşdeğer kalitede protein, yağlı tohumların yağ asitleri profiline benzer örüntüde doymamış yağ asitleri, posa, çeşitli vitaminler ve biyoyararlılığı yüksek mineraller içermektedir. Ayrıca aralarında saponinler, fitosteroller, fitoekdisteroidler ve biyoaktif peptitlerin de olduğu fitokimyasalların önemli bir kaynağıdır. İn vitro çalışmalar ve sınırlı sayıda in vivo hayvan çalışması ve klinik çalışmada söz konusu biyoaktif bileşiklerin, özellikle obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser gibi çeşitli metabolik komplikasyonların oluşma riskinin azaltılmasında olumlu etki sağlayabileceği gösterilmiştir. Bu derlemede, kinoanın besin ögesi karakteristikleri, biyoaktif içeriği ve potansiyel sağlık etkileri değerlendirilmiştir. Somut bilimsel kanıtları uygulamaya daha etkin dönüştürebilmek için, kinoa ve bileşenlerinin olası sağlık etkilerini destekleyen, iyi tasarlanmış daha fazla sayıda klinik çalışmaya ihtiyaç vardır.