Kıbrıs Gazimağusa’da Yaşayan Yaşlı Bireylerin Beslenme Alışkanlıkları, Beslenme Durumları ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler:
Yaşlı, beslenme alışkanlıkları, beslenme durumu, yaşam kalitesiÖzet
Amaç: Bu araştırma, 65 yaş ve üzeri yaşlı bireylerin beslenme alışkanlıkları, beslenme durumları ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Bireyler ve Yöntem: Kasım 2015-Şubat 2016 tarihleri arasında Kıbrıs Gazimağusa’da yaşayan, Gazimağusa Belediyesi’ne kayıtlı olan 65 yaş ve üzeri, gönüllü olarak çalışmaya katılmayı kabul eden 105’i erkek ve 105’i kadın olmak üzere toplam 210 yaşlı birey ile yürütülmüştür. Bireylerin demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, el kavrama güçleri, 24 saatlik geriye dönük besin tüketim kayıtları, yaşam kaliteleri değerlendirilmiştir. Bulgular: Erkek bireylerin yaş ortalaması 72.26±5.35 yıl, kadın bireylerin yaş ortalaması ise 73.66±5.91 yıldır. Beden Kütle İndeksi (BKİ) ortalaması erkeklerde 29.81±4.68 kg/m2 ve kadınlarda 32.39±5.85 kg/m2 olarak saptanmıştır. Bireylerin ortalama enerji alımları erkeklerde 1960.41±512.90 kkal iken, kadınlarda 1523.61±352.10 kkal olarak bulunmuştur (p<0.05). Mini Nütrisyonel Değerlendirme (MNA) sonuçlarına göre bireylerin %83.3’ünde beslenme sorunu olmadığı, %16.7’sinde ise malnütrisyon riski olduğu saptanmıştır. Cinsiyet ile malnutrisyon riski görülme sıklığı arasında istatistiksel olarak önemli fark vardır (p<0.05). Kadınlarda malnutrisyon riski (%28.6) erkeklerden (%4.8) daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Kadınlarda sağ el kavrama gücü ve sol el kavrama gücü ile MNA arasında pozitif yönlü ve istatistiksel açıdan önemli korelasyon bulunmuştur (p<0.05). Erkek ve kadın yaşlıların günlük kilogram başına aldıkları protein ve enerji değerleri ile el kavrama güçleri arasında istatistiksel açıdan önemli bir korelasyon bulunmamıştır (p>0.05). Yaşam kalitesi toplam puanı ile MNA (r=0.301, p=0.000) arasında pozitif yönlü, BKİ arasında ise negatif yönlü (r=-0.246, p=0.000) ve istatistiksel açıdan önemli korelasyon vardır. Sonuç: Yaşlı bireylere beslenme eğitimi verilerek sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılmalıdır. Bireylerin beslenme durumlarının iyileşmesi sağlanarak yaşam kaliteleri artırılmalıdır. Yaşlı bireyler, beslenmeden kaynaklanan hastalıklardan korumak veya hastalıkları önlemek için de düzenli aralıklarla izlenmelidir.